Porady dla motocyklistow Kiedy i jak wymienić cylinder w motocyklu 2T – poradnik
Data publikacji: 2023-02-13

Kiedy i jak wymienić cylinder w motocyklu 2T – poradnik

Wymiana cylindra w 2T prędzej czy później czeka każdego motocyklistę. Podpowiadamy jak i kiedy wymienić cylinder w motocyklu 2T i dlaczego warto rozważyć zwiększenie jego pojemności!


Cylindry, podobnie jak tłoki w motocyklach dwusuwowych zużywają się znacznie szybciej niż w czterosuwach, co wynika z ich konstrukcji. Poniżej znajdziesz prostą instrukcję, jak zdiagnozować czy cylinder nadaje się do wymiany, jakie narzędzia będą ci potrzebne i jak się do tego zabrać, by motocykl lub skuter służył długo i bezawaryjnie.

  • Demontaż cylindra i tłoka w silniku 2T nie należy do skomplikowanych czynności, pod warunkiem posiadania minimum podstawowych umiejętności mechanicznych i odpowiednich narzędzi.
  • Ocena stanu cylindra i tłoka jest podstawą do podjęcia decyzji, czy części wymagają wymiany (jeśli już dojdziesz do tego etapu, to prawdopodobniej i tak je wymienisz).
  • Na koniec: dlaczego warto rozważyć Big Bore Kit – tuningowy zestaw cylindra i tłoka powiększający pojemność.

Konstrukcja silników dwusuwowych jest piękna w swojej prostocie. Brak rozbudowanej głowicy, z wałkami i zaworami (tutaj rolę rozrządu spełnia tłok), oraz mała ilość ruchomych elementów sprawiają, że dwutakty posiadają świetny stosunek mocy do masy i są proste w naprawie. Niestety, normy emisji spalin praktycznie wyeliminowały silniki 2T z popularnych jednośladów.

Jeśli jednak posiadasz używany motocykl lub skuter 2T, w końcu nadejdzie czas wymiany cylindra, tłoka, pierścieni i uszczelek góry silnika. To nic strasznego – wysokoobrotowa charakterystyka dwusuwów (oraz często nieprecyzyjne smarowanie) sprawiają, że cylindry z czasem wymagają wymiany.

Sama wymiana cylindra należy do prostych czynności serwisowych. Najważniejsze, żeby pamiętać o:

  1. Niezbędnych narzędziach motocyklowych.
  2. Czystym, wygodnym stanowisku pracy.
  3. Znajomości procedury wymiany cylindra 2T – co i kiedy robimy.

Wymiana cylindra w skuterze 2T zwykle nie różni się znacząco od procedury wymiany w silniku motocyklowym, poza tym, że poszczególne elementy w skuterze 50 cm3 są mniejsze, a sam silnik jest bardziej zabudowany i trudniej dostępny.

Jak rozpoznać zużyty cylinder w motocyklu 2T?

Silniki dwusuwowe mają inną konstrukcję niż maszyny czterosuwowe – nie mają one typowej miski olejowej, a olej dodawany jest tu do paliwa i mieszanka odpowiada za smarowanie elementów silnika takich jak korbowód, tłok i cylinder. Między innymi właśnie to powoduje, że tłok, pierścienie i cylinder w motocyklach i skuterach 2T ulegają szybszemu zużyciu i podlegają częstszej wymianie.

Nie jest powiedziane, że cylinder w 2T trzeba wymieniać bardzo często. Na trwałość tłoka i cylindra silnika dwusuwowego wpływają takie czynniki, jak:

  • sposób użytkowania motocykla lub skutera,
  • jego przebieg,
  • warunki pracy,
  • styl jazdy,
  • jakość podzespołów,
  • jakość stosowanego oleju do mieszanki.

Na pewno zadbany dwusuw, jeżdżony na najlepszych olejach do mieszanki dozowanych przez dozownik oleju, będzie mniej narażony na awarię, niż stary motocykl crossowy z zapchanym filtrem powietrza.

Zużyty cylinder w 2T – objawy

  • Jednym z głównych objawów ewentualnego uszkodzenia cylindra jest spadek kompresji. Możesz wykorzystać miernik kompresji, pod warunkiem, że dysponujesz książką serwisową aby określić, jakie są podawane przez producenta wartości.
  • Drugim elementem sugerującym konieczność zbadania tłoka / cylindra w 2T będzie spadek mocy.

Objawy zużytego cylindra są podobne jak te dotyczące tłoka. Jeśli motocykl ciężko odpala lub w ogóle nie chce odpalić, jest słaby, pracuje głośno – bingo! Oczywiście, może być to zarówno mniej poważna usterka (np. sam tłok, pierścienie), jak i poważniejsza – zużyty lub uszkodzony cylinder. Aby przekonać się o tym, która część uległa zużyciu lub uszkodzeniu należy ocenić to wizualnie, a z kolei aby tego dokonać trzeba rozebrać górę silnika, zdemontować cylinder i ocenić stan podzespołów.

Jak się przygotować do demontażu cylindra w silniku 2T?

Pracę zaczynamy od zdjęcia osprzętu oraz głowicy cylindra, aby dostać się do interesujących nas części. Pamiętaj, że jeśli twój motocykl lub skuter jest chłodzony cieczą, należy najpierw spuścić płyn chłodniczy. Zwykle można dokonać tego, korzystając z przeznaczonego do tego korka spustowego. Aby zabrać się do rozbierania góry silnika potrzebne będą ci podstawowe narzędzia – klucze płasko-oczkowe lub nasadowe w popularnych rozmiarach od 6 do 13 oraz szczypce, które przydadzą się do demontażu tłoka oraz montażu nowych elementów.

Do ponownego montażu cylindra przyda się również prosty klucz dynamometryczny, który pomoże dokręcić szpilki cylindra oraz głowicy z odpowiednim momentem obrotowym. Informacje o tym, z jaką siłą dokręcone mają być śruby silnika, znajdziesz w instrukcji serwisowej motocykla lub skutera. Pamiętaj też, aby miejsce pracy było czyste, tak aby do wnętrza silnika nie dostały się żadne zanieczyszczenia. Praca w rękawiczkach również nie jest złym pomysłem.

Kiedy zdemontujesz głowicę, osprzęt oraz cylinder, będziesz mógł ocenić stan podzespołów. Najczęściej wspomniane wyżej objawy są spowodowane zużytym tłokiem. Taki tłok będzie miał wyraźne ślady zużycia:

  • przytarcia na ściankach,
  • uszkodzenia denka
  • lub wyraźnie zużyte pierścienie.

W podobny sposób możesz ocenić stan cylindra. Jeśli nosi wyraźne ślady tarcia na gładzi, nadaje się do wymiany (lub tulejowania). Procedura wymiany nie jest skomplikowana, ale oprócz narzędzi będziesz potrzebował podstawowych zdolności manualnych oraz cierpliwości i metodycznego podejścia, tak by nie popełnić błędu przy ponownym składaniu silnika.

Wymiana cylindra w 2T – demontaż

Aby dostać się do cylindra i tłoka, musimy najpierw zdemontować głowicę oraz cały jej osprzęt. Dopiero wtedy możemy zabrać się za odkręcanie szpilek głowicy i cylindra. Oto jak się do tego zabrać w kilku prostych krokach:

  1. Wykręć świecę, odłącz wszystkie ewentualne przewody oraz czujniki podłączone do głowicy. Jeśli silnik jest chłodzony cieczą, odkręć korek spustowy i opróżnij silnik z cieczy chłodzącej.
  2. Zdemontuj głowicę. Najlepiej robić to stopniowo poluzowując wszystkie śruby, odkręcając je „na krzyż”. Jeśli najpierw odkręcasz prawą dolną śrubę, jako drugą odkręcaj lewą górną itd. Dzięki temu unikniesz naprężeń na głowicy. Kiedy śruby są już poluzowane, a głowica odchodzi od uszczelki, możesz całkowicie odkręcić śruby i ostrożnie zdjąć głowicę.
  3. Przygotuj cylinder do demontażu. Odkręć i odsuń kolanko układu wydechowego. Czasem demontażu wymaga cały układ wydechowy. Cylinder demontujesz w podobny sposób jak głowicę – stopniowo podnosząc ją i przesuwając na szpilkach.
  4. Usuń uszczelkę cylindra oraz jej pozostałości, które przykleiły się do karteru, pilnując aby żadne kawałki uszczelki nie wpadły do silnika. Po zdjęciu cylindra wreszcie możesz ocenić stan cylindra i tłoków.

Demontaż tłoka

Zestawy do wymiany cylindrów w 2T zwykle zawierają również kompletny tłok z pierścieniami, więc jeśli podejmujesz się wymiany cylindra, nie zakładaj go na stary tłok – wymień przy okazji również tę część wraz z pierścieniami i łożyskami. Aby tego dokonać, należy według instrukcji poniżej zdemontować stary tłok:

  1. Ustaw tłok w najwyższym punkcie (GMP), by mieć do niego lepszy dostęp.
  2. Zabezpiecz otwór w karterze silnika czystą szmatą lub folią, aby zminimalizować ryzyko dostania się do niego zanieczyszczeń i małych części takich jak zawleczki sworznia, czy rolki łożyska igiełkowego.
  3. Demontaż tłoka zacznij od zdjęcia zabezpieczeń sworznia, później wysuń go z tłoka i główki korbowodu.
  4. Wyjmij również łożysko igiełkowe z główki korbowodu i wymień je na nowe. Jeśli jest uszkodzone, igły mogą się wysypać. Nowe łożysko zwykle znajdziesz w nowym zestawie cylindra lub tłoka.

Montaż nowego tłoka

Gdy zdemontowałeś już stary tłok, a korbowód jest w dobrym stanie, możesz przystąpić do montażu nowego tłoka. Zakładając nowy tłok, pamiętaj by wszystkie czynności wykonywać cierpliwie w odwrotnej kolejności.

  1. Na główkę korbowodu zakładasz nowy tłok – najlepiej z od razu założonymi pierścieniami. Pierścienie najłatwiej zakłada się od strony denka tłoka (od góry), przesuwając je kolejno po bieżniach. Niektóre silniki dwusuwowe są wyposażone w jeden pierścień, inne w dwa. Przy zakładaniu pierścieni pamiętaj, aby ich zamki weszły w przeznaczone do tego miejsca. W innym wypadku możesz mieć później problem z włożeniem tłoka do cylindra – nie zmieści się.
  2. W otwór w tłoku wsuń nowy, przesmarowany wcześniej olejem sworzeń i zabezpiecz go zawleczkami po obu stronach. Wszystkie części powinny być w zestawie nowego cylindra.

Kiedy masz już zmontowany nowy tłok, możesz przystąpić do zakładania nowego cylindra. Średnicę tłoka dobierz do średnicy cylindra na podstawie selekcji (A, B, C – takie informacje znajdziesz w książce serwisowej). Pamiętaj, aby pierścienie były założone prawidłowo (zamki pierścieni w przeznaczonych dla nich rowkach), a strzałka na tłoku wskazywała kierunek kolektora wydechowego.

Jak założyć cylinder na tłok 2T – montaż

Przed przystąpieniem do zakładania nowego cylindra pamiętaj o tym, aby dokładnie wyczyścić i odtłuścić powierzchnię styku cylindra z dołem silnika. Aby usunąć resztki uszczelki i inne zanieczyszczenia, możesz użyć np. benzyny ekstrakcyjnej. Gdy powierzchnia jest czysta, możesz przejść do zakładania nowego tłoka. Zrobisz to w tych kilku prostych krokach:

  1. Załóż papierową uszczelkę cylindra, zwracając szczególną uwagę na właściwe ustawienie. Unikaj zginania uszczelki i staraj się nie zadrzeć jej o gwint szpilek. Uszkodzona uszczelka może być później przyczyną przecieków.
  2. Gdy to ci się uda, następny w kolejności jest cylinder. Zanim założysz cylinder na szpilki mocujące, obficie posmaruj jego gładź olejem, aby ułatwić wsunięcie tłoka i uniknąć ryzyka uszkodzenia gładzi nowego cylindra. Gdy tego dokonasz, zakładasz cylinder na szpilki powoli, nasuwając go tyle, ile się da, zanim trzeba będzie włożyć tłok.
  3. Aby założyć cylinder na tłok, musisz ustawić tłok w pozycji równoległej do gładzi tłoka i ściskając pierścienie, ostrożnie i precyzyjnie nasuwać cylinder na tłok uważając, by nie uszkodzić gładzi. Warto poprosić drugą osobę o pomoc, by zrobić to precyzyjnie, przy pierwszej próbie.
  4. Gdy pierścienie wejdą już do wnętrza cylindra, pozostaje ci nasunięcie cylindra do końca i osadzenie go na uszczelce. Zwróć uwagę czy uszczelka nie jest nigdzie zagięta lub przesunięta – musi precyzyjnie leżeć na powierzchni między karterem a cylindrem.

Po prawidłowym założeniu cylindra tłok powinien swobodnie poruszać się góra-dół. Jeśli wszystko zrobiłeś właściwie, załóż uszczelkę lub uszczelki (w silnikach chłodzonych cieczą zwykle są dwie) głowicy, również pamiętając o założeniu jej właściwą stroną. Upewnij się, że uszczelka leży na właściwym miejscu, nie jest przesunięta ani zagięta. Pozostaje nasunięcie i osadzenie głowicy.

Do dokręcenia szpilek głowicy użyj klucza dynamometrycznego, pamiętając o tym, żeby głowicę również dokręcać stopniowo „na krzyż”, by uniknąć niepotrzebnych naprężeń.

Gdy już to zrobisz, wystarczy z powrotem zamontować osprzęt głowicy, wkręcić świecę, założyć i dokręcić kolektor wydechu do cylindra oraz ewentualnie zalać płynem i odpowietrzyć układ chłodzenia postępując zgodnie z instrukcją serwisową.

Po poprawnym zmontowaniu silnika zgodnie z instrukcją powinieneś odpalić silnik i dać mu popracować kilka minut na wolnych obrotach, by nowy tłok i pierścienie ułożyły się w cylindrze, po czym możesz przystąpić do procedury docierania silnika – również stosując się do instrukcji.

Wymiana cylindra to okazja do tuningu

Wymiana cylindra w skuterze 2T lub motocyklu to świetna okazja do tego, by poprawić jego osiągi. Na rynku części zamiennych dostępne są specjalne kity tuningowe zwiększające pojemność silnika, a co za tym idzie podnoszące jego moc i osiągi.

Zmiana cylindra w skuterze 2T z 50 cm3 na 70 lub 80 cm3 pozwala wyraźnie podnieść jego moc bez szkody dla silnika, a koszty takiej operacji są niewiele wyższe niż założenie oryginalnego zestawu cylindra. Ceny kompletnych zestawów cylindrów wykonanych z żeliwa, nikasilu lub aluminium zaczynają się już od około 80 zł.

Procedura założenia kitu zwiększającego pojemność w silniku 2T nie różni się niczym od zwyczajnej wymiany cylindra i tłoka. Komplety zwiększające pojemność składają się z cylindra oraz tłoka o większej średnicy, a także wszystkich potrzebnych do wymiany części – uszczelek, łożysk i zabezpieczeń sworznia. Montaż następuje metodą plug-and-play – nie trzeba nic przerabiać.

Warto więc przy okazji wymiany cylindra w silniku 2T rozważyć zmianę cylindra na większy, aby uzyskać lepsze nawet o kilka koni mechanicznych osiągi, a jeśli zamierzasz ścigać się w zawodach np. sportowych skuterów kit powiększający pojemność w skuterze 2T to absolutny must-have.

Zestawy do wymiany cylindra oraz powiększające pojemność

Kompletne kity do wymiany cylindra silnika 2T oraz zestawy do zmiany cylindra z 50 na 70 cm3, a także z 50 na 80 cm3 do większości skuterów i motocykli 2T znajdziesz w ofercie sklepu Inter Motors. Wysokiej jakości, oryginalne, jak również zwiększające pojemność podzespoły takich marek jak Athena, Cylinder Works, Inparts, czy RMS sprawią, że twój motocykl, lub skuter będzie służył długo i bezawaryjnie.